Her yıl en az 2 milyon kişinin ziyaret ettiği Dünyanın en eski, en büyük ve en görülesi galerilerinden biridir. Arno nehri kıyısında U şeklinde planlanmış yapı, Cosimo de Medici tarafından sipariş edilmiş ve Vasari tarafından tasarlanmış, yapımı 20 yıldan fazla sürmüş. Michelangelo, Da Vinci, Boticelli, Tiziano, Rembrandt, Raphael, Caravaccio, Rubens gibi üstatların eserleri dışında onlarca eser ve antik yunan dönemi heykelleri ile dolu. İçindeki eserlerin dışında tavan süslemeleri de bir harika. Galeriyi gezmemiz 4 saate yakın sürdü ama inanın o bile yeterli değil. Bir noktadan sonra algınız zayıflıyor, yoruluyorsunuz, galeri kalabalıklaşmaya başladıkça eserlerin önündeki kuyruklar da uzuyor. Müze bünyesindeki kafeterya soluklanmak için iyi bir seçenek. Sabah açılışta gitmek en iyi iyisi. Sanatla bir şekilde profesyonel ya da ya da hobi olarak ilgilenmiyorsanız çoğu zaman bir eserin karşısında, resim, heykel ya da mimari olabilir, onu anlamayabilir doğal olarak gereken tadı almakta güçlük çekebilirsiniz. Galerileri gezerken yanınıza rehber almak ya da audi ile gezmek (Uffizi’de Türkçe seçenek yok) çok keyif almanızı sağlar ama bu da ek maliyet gerektirir. Bunu yapmak istemiyorsanız en azından önemli eserler hakkında kısaca bilgi edinmeniz işinizi kolaylaştıracaktır. Bu yazıda önemli eserler hakkında kısa bilgilendirmeler bulacaksınız. Hikayelerini öğrenince aldığınız keyif de doğru orantılı olarak artacaktır. Turistik gezilere küçük de olsa katkı sunmak dileğiyle…
Uffizi Galerisinde görülecekler
Michelangelo Merisi da Caravaggio: 1571-1610 yılları arasında yaşamış İtalyan barok ressamdır. Eserlerinde ışık ve gölgeyi çok başarılı uygulamıştır. Dini ve mitolojik sahneleri sıradan insan figürleriyle anlatarak fark yaratmış sanatçıdır.
Medusa: Galerideki en önemli eserlerden biridir. Resimde gorgon Medusa’nın yarı tanrı Perseus tarafından öldürülmesi tasvir edilmiş. (Gorgonlar yunan mitolojisinden yılan başlı korkunç dişi canavarlardır.) Medusa gözlerine bakanı taşa çevirmektedir. Medusa’nın 2 kız kardeşi daha vardır. Onların bakanı taşa çevirebilme özelliği yoktur ama ölümsüzlük özelliğine sahiptir. Medusa, kendisini de ölümsüz sanır. Perseus Medusa’yı öldürmeye giderken Athena ile karşılaşır ve Athena kendisine medusanın gözlerine bakmamasını tembihler, korunması için de Perseus’a bir kalkan verir. Caravaggio’nun Medusa eserinde Perseus’un Medusa’yı öldürme anı ve medusanın kalkana yansıyan görüntüsü yer alır. Medusa’nın yüzünde beliren korku ve şaşkınlık ifadesi başarıyla verilmiştir. Sanatçı eserde model olarak kendisini kullanmıştır. 1.kat, 90 numaralı oda
Bacchus: Yunan mitolojisinde Dionysos şarap ve doğurganlık tanrısıdır. Roma’da ise Bacchus adıyla anılır. Caravaggio’nun iki adet Bacchus tablosu bulunmakta ancak bunlardan “Hasta Bacchus” adlı olanı Roma’daki Galleria Borghese’de sergilenmektedir. Uffizi Galerisindeki Bacchus’de Caravaggio Bacchus’u genç ve sağlıklı olarak betimlemiş. Bacchus olarak arkadaşı Marrio Mitti’yi model yapmış. Resimde Bacchus’un başında üzüm ve asmalar var, yatağa uzanmış ve sol elinde şarap kadehi var. Caravaggio tanrı Bacchus’u insanlaştırarak tasvir etmiş. Bacchus şarap kadehini sanki ikram edecek gibi tutmakta. Sepetteki meyveler fazla olgun bazıları bozulmaya başlamış. Bu da dünyevi hayatın geçiciliğini anlatmak için kullanılmış. Masadaki şarap testisinde Caravaggio kendi otoportresini yansıtmıştır. 1.kat, 90 numaralı oda
Sacrifice of Isaac – İbrahim’in tek oğlu Isaac’ı kurban ederken tanrının melek göndererek İbrahim’e engel oluşu anlatılmakta. 1.kat, 90 numaralı oda
Giovanni Masaccio: 1401-1428 yılları arasında yaşamış erken dönem İtalyan Rönesans akımının başlangıç sanatçılarındandır. Perspektif anlayışını getiren ilk ressamlardandır.
Madonna and Child: Naziler tarafından kaçırılmış olan tablo savaştan sonra geri kazanılmış. Yazılı bir döküman olmamasına rağmen stilinden dolayı eserin Masaccio’ya ait olduğu varsayılmış. İki boyutlu eserde İsa neşeli bir çocuk olarak tasvir edilmekte. Meryem ve İsa’nın başlarındaki hale üst üste bindirilerek derinlik duygusu sağlanmış.
Bartolomeo Manfredi : 1582-1622 yılları arasında yaşamış başarılı İtalyan sanatçısıdır.
Roman Chariy –Roma hayırseverliği: Antik Yunan’da aç bırakılarak ölüm cezasına çarptırılan babasını gizlice sütüyle besleyen kadının destanı anlatılmış. Babanın adı Cimon kızının adı Pero. Room 91
Filippo Lippi : 1457-1504 yılları arasında yaşamıştır. Tanınmış ressam Fra’ Lippo Lippi’nin oğludur. Floransalı, erken Rönesans dönemi sanatçısıdır.
St.Jerome : Aziz Jerome çarmıh önünde diz çökmüş şekilde tasvir edilmiş. (St. Jerome ya da asıl adıyla Eusebius Hieronyemus, İncil’in latinceye çevirisini en başarılı şekilde uygulayan kişi, İncil alimi) Kilisenin dört büyük pederinden biridir.
Artemisia Gentileschi: 1593-1653 yılları arasında yaşamış, Roma doğumlu barok sanatçı. Kadın ressamların kabul görmediği bir dönemde Floransa’da akademiye ilk kabul edilen kadın sanatçı olması bakımından önemlidir. Caravaggio sonrasının en önemli sanatçılarından biri olarak kabul edilir.
Judith Slaying Holofernos-Judith Holofernes’in Kafasını Keserken: Konu olarak Yahudilerin Asurlular tarafından istila edilmesinden sonra yahudi bir kadın olan Judith’in Asur generali Holofernes’in başını kesmesi ve cesareti anlatılmakta. Judith halkını Asurlulardan korumak için general Holofernes’i sarhoş edip baştan çıkardıktan sonra kafasını kesmesi sahnelenmekte.
Leonardo da Vinci: Floransa doğumlu, 1452-1519 yılları arasında yaşamış Rönenans sanatçısıdır. Resim sanatı yanında mimar, mühendis ve bilim insanıdır.
Annunciation (Müjde ya da Büyük Haber) : Ustası Andrea del Verrocchio tarafından başlanıp büyük çoğunluğu Da Vinci tarafından 1472-1476 yılları arasında tamamlanmış eserde İsa’nın geleceğinin annesi Meryem’e bildirilişi sahnedilmiştir. Resimde dindar ve bakire bir kadın olan Meryem oturmuş ve masadaki kutsal kitap eski ahiti okumaktadır. Karşısında aniden Cebrail belirir ve kendisine İsa’nın geleceğini müjdeler. Meryem’in sol eli şaşkınlıkla havaya kalkmıştır. Cebrail’in elindeki zambak Meryem’in saflığını ve el değmemişliğini temsil eder.
İsa’nın Vaftizi : Da Vinci’nin ustası Andrea del Verrocchio ile birlikte yaptıkları 1472 tarihli ahşap üzerine yapılmış tabloda İncil’e göre Şeria nehri kıyısında vaftizci Yahya tarafından vaftiz edilen İsa ve vaftizci Yahya tasvir edilmiş. Tanrının kolları altın ışınlarla boyanmış ve hristiyanlıkta kutsal ruhu temsil eden beyaz güvercin kanatları açılmış bir şekilde tablonun üst kısmında yer alır. İsa’nın yanında, onun kıyafetlini tutan iki melek figürü bulunur. Bunlardan sol taraftakini Da Vinci, İsa’ya daha yakın olanı Verrocchio boyamış olup Da Vinci’nin yaptığı meleği daha güzel bulduğu rivayet edilir.
Adoration of the Magi ( Bilge Adamlar Hayranlığı ): Leonardo’nun bitmemiş eserinde, ortadaki Meryem ve bebek İsa etrafında yarım daire formunda onlara hayranlıkla bakan adamlar tarafından çevrelenmiş durumda.
Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni: 1475-1564 yılları arasında yaşamış heykeltraş, mimar ve ressamdır. Holy Family aslen heykeltraş olan Michelangelo’nun panel üzerine yapılmış tek boyama eseridir.
Kutsal Aile : 1506 tarihli eserde çocuk İsa, Meryem, Yusuf ve vaftizci Yahya olduğu varsayılan ve çocuk İsa ile arka planda çıplak erkek figürleri var. Yuvarlak-daire anlamınına gelen tondo ile sipariş veren Agnoli Doni’nin adından esinlenerek Doni Tondo olarak da anılmakta. İkinci kat 35.salon
Alessandro Boticelli: 1445-1510 yılları arasında yaşamış, Floransa doğumlu önemli bir Rönesans sanatçısıdır.
Venüsün Doğuşu : Uffizi Galerisinde görülecekler arasında ilk sıralarda yer alır. 1482-1486 yılları arasında yapılan tabloda Roma mitolojisinde aşk ve güzellik tanrıçası Venüs’ün (Yunan mitolojisinde Afrodit) denizden doğarak deniz kabuğu üzerinde kıyıya çıkış anı anlatılır. Doğarak dünyaya aşk ve güzellik getirmektedir, Sol tarafta batı rüzgarı tanrısı Zephyr ve ona sarılmış Chloris, Venüs’e doğru rüzgar estirerek deniz kabuğunun su üstünde yol almasını sağlamakta. Rüzgarla birlikte Venüs’ün simgesi güller savrulmakta. Venüs ahlaklı bir duruş içinde elleri ve saçı ile özel bölgelerini gizlemekte. Resmin sağ tarafında Venüs’ü giydirmek üzere Venüs’e doğru koşan bir Horai betimlenmiş (mevsimleri simgeyen tanrıça). Horainin elindeki kıyafetin çiçeklerle bezenmiş olması ilkbaharı temsil edişini yansıtır.
İlkbahar : 1482 tarihli eserde aşk ve güzellik tanrıçası Venüs (Afrodit) resmin tam merkezinde, başı eğik ve başının etrafındaki hale ile Meryem’i andırmakta. Arka planda meyve ağaçları, zeminde çiçeklerle tam bir bahar resmi. Resmin sol tarafındaki üç güzeller olarak bilinen Kharitler (Aglaie, Thalia ve Eupherosyne) zerafetle ışıldamakta. Peri kızlarının kıyafetini boyarken Boticelli yumurta akı kullanarak bu rengi elde etmiş. Peri kızlarının solundaki erkek figürü Merkür’dür. Merkür elindeki yılan başlı asası ile bulutları dağıtmakta. Venüs’ün başının yanındaki erkek çocuğu figürü oğlu Cupid (Eros) gözleri bağlı bir şekilde okunu üç güzellere doğrultmuştur ve aniden gelecek bir aşkın habercisidir. Venüs’ün diğer yanındaki elbiseli figür topladığı çiçekleri kucağında tutmakta olan çiçek tanrıçası Flora’dır (Chloris) . Floranın yanındaki figür de kendisinin çiçek tanrıçası haline dönüşmeden önce, batı rüzgarı tanrısı Zephyr tarafından zaptedilmesi ve değişimini anlatır. Bu değişim Flora’nın ağzından çıkan çiçekler olarak tasfir edilmiştir.
Pallas and the Centaur : Tablodaki kadının Pallas (Athena) olduğu varsayılmakta. Yanındaki centaur itaatkar bir duruş sergilemekte. Centaurlar ormanda yaşayan ve perileri avlayan, vahşi, azgın ve şehvetli, yarı insan yarı at bedenli yaratıklardır. Centaur insanoğlunun acımasız ve vahşi içgüdülerini ve kontrolsüz şehveti temsil ediyor. Resim bu duyguların erdem ve zeka karşısında boyun eğişini anlatmakta.
Tiziano Vecellio- Titian olarak da tanınan Venedikli sanatçı yaşarken de tanınan ve saygı duyulan bir sanatçıymış. Özgün fırça kullanımı, renkleri parmaklarıyla yumuşatarak kullanarak daha zengin renkler elde etmesiyle tanınır. Venedikli sanatçıların en iyilerinden birisidir.
Urbino Venüsü : Rönesans sanatçısı Tiziano’nun 1538 tarihli yapıtında Venüs baştan çıkaran bir kadın olarak resmedilmiş.
Annibale Carracci : 1560 Bolonya doğumlu İtalyan barok sanatçıdır.
Venus with a Satyry and two Cubids – (La Baccante): adlı tablosunda Venüs ve iki satir ve aşk tanrısı ile resmedilmiş. Satir, Yunan mitolojisinde yer alan yarı keçi yarı insan orman canlısıdır. Roma mitolojisinde faun olarak geçer. Belden üstü insan, belden aşağı ise keçi şeklindedir.
Pierro della Francesca: İtalyan rönesans dönemi sanatçısıdır. Resim yanında matematik, geometri ve perspektif ile de ilgilenmiştir.
Urbino Dük ve Düşesinin portreleri : Resimde dükün sağ tarafında yara olması nedeniyle soldan resmedilmiş. Karşısında duran eşi de dönemin güzellik anlayışına uygun olarak alnı açık şekilde portrelenmiş. İkinci kat 8 nolu oda.
Francesco de Rossi (Sanatçı Salviati adıyla da tanınmakta): 1510-1563 tarihleri arasında yaşamış Floransalı sanatçıdır.
Haç taşıyan Mesih : İsa sırtında bir haçla, çarmıha gerildiği Kudüs sınırları dışındaki tepe olan Calvary dağına doğru gitmekte. Bu betimleme 16.yüzyılda oldukça popüler olan bir sahne. Resim İsa’nın yüzüne odaklanmış.
Raffaello Sanzio da Urbino: 1483-1520 yılları arasında yaşamış Rönesans dönemi İtalyan ressam ve mimarıdır. Leonardo ve Michelangelo ile birlikte dönemin üçlüsü olarak anılır. Çalışmalarında şekiller belirgindir.
Agnolo and Maddalena Doni’nin portreleri : Varlıklı tüccar ve Floransalı soylu aile Strozzi’lere mensup eşinin tablosu, sanatçının eserlerinin olgunluk döneminin başlangıcı olarak kabul edilebilir. Sanat dışındaki harcamalarında cimri olduğu bilinen Agnolo Doni, Raffael Floransa’dayken tabloları yaptırmış. Maddalena Doni, Mona Lisa’ya benzer şekilde elleri üst üste pozisyonda ancak Raffael kıyafetlere Da Vinci’den daha çok önem verdiğini görüyoruz. Maddalena Doni’nin kıyafeti sade ama zenginliğini doğrular şekilde.
Madonna ve çocuk İsa (Madonna of the Goldfinch): Eser Saka Kuşu Madonna olarak da bilinir.Meryem, çocuk İsa ve yaşıtı vaftizci Yahya (John the Baptist) birlikteler. Çocuk Yahya’nın elinde saka kuşu var ve İsa ona dokunmak istiyor. Saka kuşu çarmıhı simgelediği düşünülmekte. Meryem’in elindeki kutsal kitap onun inancını göstermekte. Resmin arka planı diğer Raffael resimlerinde olduğu gibi öndeki sahnenin gücünü arttıracak şekilde sakin. Raphael eseri arkadaşı Lorenzo Nasi’ye evlilik hediyesi olarak yapmış ancak 1548 depreminde Lorenzo Nasi’nin evi yıkılmış ve tablo parçalanmış. Başarılı olmayan ilk restorasyondan sonra 2002 yılında 6 yıl sürecek bir düzeltme ile şimdiki halini alarak 2008 yılından bu yana Uffizi Galerisinde sergilenmekte.
Giovanni Battista di Jocopo (Rosso Fiorentino): 1495-1540 yılları arasında yaşamış Floransa doğumlu sanatçıdır. Hareketli figürler ve cesur renk kullanımı ile tanınır. İtalyan mannerizmini Fransa’ya taşımıştır.
Lut çalan melek : 1521 tarihli eserde bir melek müzik aleti çalarken görüntülenmekte. Mannerist tarzın bir örneğidir.
Tribuna Odası : Uffizi Galerindeki Tribuna odası sekizgen yapıda, muhteşem güzellikte bir odadır. İçine girilemiyor sadece kapıdan içeriye bakılmasına müsaade edilmekte. Sekizgen oda 1584 yılında Bernardo Bountalenti tarafından Francesco I’de Medici için tasarlanmış. Çok değerli antikalar, tablolar ve heykellerle dolu.
Floransa gezilecek yerler hakkındaki yazımızın linki aşağıda bulunmaktadır.
Gezmek Lazım 